آیا ویروس کووید ۱۹ بومی شده است؟
تاریخ انتشار: ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۹۸۹۴۷۷
این روزها وضعیت کرونایی کشور در شرایط مطلوبی قرار دارد؛ به طوری که در مراکز درمانی تعداد کمی از بیماران مبتلا به کرونا حضور دارند و میزان مرگ و میر نیز به پایین ترین سطح طی دو سال گذشته رسیده است. ناطقان: این روزها وضعیت کرونایی کشور در شرایط مطلوب و آرامی قرار دارد؛ به طوری که مراکز درمانی تعداد کمی از بیماران مبتلا به کرونا را پذیرش کرده و تحت درمان قرار دادهاند و میزان مرگ و میر نیز به پایین ترین سطح طی دو سال گذشته رسیده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
حالا پاندمی کرونا در حال کم رنگ تر شدن مستمر و روزانه و بازگشت آرامش به جامعه کرونایی شده است؛ به طوری که به نظر متخصصان اپیدمیولوژی اکنون در شرایط آندمی یا بومی شدن ویروس کرونا قرار داریم و قدرت انتقال ویروس ضعیف شده است.
در این میان، نباید از انجام واکسیناسیون عمومی در کشور و اجماع در مسیر انجام پذیرفتن واکسیناسیون در اسرع وقت غافل شویم؛ چراکه با در دستور کار قرار گرفتن انجام واکسیناسیون عمومی، حالا سطح ایمنی جامعه در مقابل این ویروس منحو س بیشتر شده است.
تزریق بیش از ۱۴۹ میلیون دز واکسن تاکنون
تا کنون ۶۴ میلیون و ۴۲۲ هزار و ۷۸۶ نفر دُز اول، ۵۷ میلیون و ۶۸۵ هزار و ۲۲۹ نفر دُز دوم و ۲۷ میلیون و ۲۸۲ هزار و ۵۲۴ نفر، دُز سوم واکسن کرونا را تزریق کرده اند و مجموع واکسنهای تزریق شده در کشور به ۱۴۹ میلیون و ۳۹۰ هزار و ۵۳۹ دُز رسید. مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۷ میلیون و ۲۲۷ هزار و ۴۳ نفر رسید.
جانباختن فقط ۳ بیمار کرونا در ۲۴ ساعت گذشته
متاسفانه در طول ۲۴ ساعت گذشته، ۳ بیمار کووید۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جان باختگان این بیماری به ۱۴۱ هزار و ۲۰۱ نفر رسید.
خوشبختانه تا کنون ۷ میلیون ۱۴ هزار و ۷۸۳ نفر از بیماران، بهبود یافته و یا از بیمارستانها ترخیص شدهاند.
در حال حاضر ۰ شهرستان در وضعیت قرمز، ۴ شهرستان در وضعیت نارنجی، ۳۱۹ شهرستان در وضعیت زرد و ۱۲۵ شهرستان در وضعیت آبی قرار دارند.
وضعیت خوب کرونایی ایران/ روند صعودی کرونا در ۴۰ کشور
سعید کریمی، معاون درمان وزیر بهداشت گفت: وضعیت کنترل کرونا در کشور خوب و مطلوب است و زحمات بسیار زیادی در این راستا کشیده شده است؛ در حالی که در هفته گذشته ۴۰ کشور روند صعودی کرونا داشتهاند و ۱۴ کشور، مواردشان دو برابر شده است، ایران فوتیهای تک رقمی ثبت میکند؛ کشورهایی مانند کره، المان، فرانسه، امریکا روند صعودی دارند و امروز میبینیم علیرغم ادعایشان دچار گرفتاری هستند.
وی ادامه داد: در ایران واکسیناسیون گسترده و اجرای پروتکلهای درمانی بسیار موفق بود و در دنیا بسیاری از کشورها، دسترسی به واکسن ندارند اما ما به اتباع خارجی نیز واکسن کرونا را تزریق کردیم.
کاهش آمار بیماران جدید کرونایی در استان تهران به زیر ۱۵۰ نفر
علیرضا زالی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: امروز آمار بیماران جدید در استان تهران از نظر قلت یک رکورد استثنایی دارد و برای اولین بار از آغاز پاندمی کرونا به زیر ۱۵۰ نفر رسیده و تهران روز گذشته تنها دو فوتی داشته است.
فعلا باید شیوه نامههای کرونایی رعایت شود
زالی تاکید کرد: این موفقیتها نسبی هستند و نباید در عرصه ملی و استانی دچار این تصور شویم که بیماری به پایان رسیده است و کماکان باید با رعایت شیوه نامههای بهداشتی، تکمیل واکسیناسیون و … در ادامه نبرد شرکت کنیم.
رئیس دانشگاه ابراز امیدواری کرد: با همت همکاران و مدافعان سلامت از این دستاورد همچنان صیانت شود.
پوشش گسترده واکسیناسیون عاملی مهم برای کنترل بیماری
وی یکی از عوامل مهم اصلی برای کنترل وضعیت بیماری کرونا را پوشش گسترده واکسیناسیون دانست و گفت: شما در شهر تهران صحنههای حماسی آفریدید.
تزریق بیش از ۲۶ میلیون دُز واکسن در استان تهران
به گفته زالی ۲۶ میلیون و ۳۰ هزار واکسن تا امروز در تهران تلقیح شده است که ۳۹.۵ درصد آن توسط دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام شده است. همچنین از ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار واکسن دوز سوم تلقیح شده در استان تهران ۴۲ درصد توسط همکاران این دانشگاه انجام شده است.
وی تاکید کرد: شما عزیزان فراتر از وظیفه سازمانی خویش تلاش کردید و علیرغم دشواری ها و چالشها ایثارگرانه به خدمت پرداختید و در روزهای سخت این نبرد حضوری جانانه داشتید.
تزریق ۱.۵ میلیون دز واکسن در روز
سیدمحسن زهرایی، رئیس اداره بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن وزارت بهداشت با بیان اینکه تعداد پایگاههای واکسیناسیون وزارت بهداشت بر حسب نیاز فعال میشوند، اظهار داشت: بازهای حدود یک و نیم میلیون تزریق واکسن کووید در کشور انجام میشد که تقریبا در اواخر مرداد مراجعه بسیار افزایش یافته بود و تعداد پایگاهها به سیزده هزار پایگاه رسید و واکسیناسیون انجام شد.
وی ادامه داد: روند واکسیناسیون طی روزهای اخیر کاهش یافته است؛ به دلیل اینکه بخش عمدهای از افراد واکسن نوبت اول و دوم خود را دریافت کردهاند و بخش دیگری نیز به دلیل روند کاهشی بیماری بوده است و برخی نیز واکسیناسیون خود را به تاخیر انداختهاند.
فعال بودن مراکز واکسیناسیون در کشور
زهرایی با اشاره به اینکه مراکز واکسیناسیون در کشور فعال هستند، افزود: ۷۰۸ مرکز تجمیعی و در مجموع ۵۴۰۰ مرکز واکسیناسیون کرونا در حال ارائه خدمات واکسیناسیون هستند و همه هموطنانی که نیازمند انجام واکسیناسیون هستند میتوانند به این مرکز مراجعه کنند و بر حسب نیاز جامعه پایگاههای واکسیناسیون در حال ارائه خدمت هستند.
علیرضا زالی، فرمانده ستاد مقابله با کرونای استان تهران در شصت وسومین جلسه علنی شورای شهر تهران که به مناسبت هفته سلامت حضور یافت، با اشاره به اینکه نباید شرایط فعلی را پایان کرونا ویروس دانست افزود: این اشتباهی راهبردی است که بگوییم کرونا به پایان رسیده و برهمین اساس باید برای ادامه مقابله با این بیماری برنامه ریزی و طراحیهای لازم را داشته باشیم.
وی افزود: اصولا بحران در تهران به ویژه بحرانهای از جنس نرم افرازی، با چالشهایی همراه است و یکی از چالشهایی که ما در بیماری کووید ۱۹ با آن روبه رو بودیم تمرکز جمعیتی در تهران بود؛ به شکلی که در برخی از مناطق ما با تمرکز جمعیتی بالای رو به رو بودیم.
زالی ادامه داد: به عنوان نمونه منطقه ۴ تهران نزدیک به یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر جمعیت دارد و در ایام کرونا همواره نقطه داغ ما محسوب میشد، به طوری که در بخش بستری و چه در حوزه مرگ و میر بیشترین آمار این منطقه را به خود اختصاص می داد.
فرمانده ستاد مقابله با کرونای استان تهران با بیان اینکه متاسفانه زیرساختهای حوزه درمانی در تهران در سالهای اخیر متناسب با جمعیت توسعه و رشد پیدا نکرده، افزود: بی تردید در این بخش با محرومیتهایی روبهرو هستیم، به شکلی که سرانه تختهای دولتی در تهران بسیار پایینتر از سایر استانها است.
از آغاز بیماری کووید ۱۹، ۱۱۸ بیمارستان در تهران درگیر این بیماری شدند، ۶۷ درصد از خدمات در ارتباط با بیماری کووید ۱۹ در بیمارستانهای دانشگاهی و مابقی در بیمارستانهای تامین اجتماعی، ارتش و... ارائه شده است که این مسئله می تواند به عنوان یک رکورد ملی و حتی بین المللی محسوب شود.
وی در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به راه اندازی بیمارستان صحرایی در ایام کرونا و در کمتر از ۲۴ ساعت و در محل نمایشگاه بین المللی تهران گفت: ۵ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از آغاز کرونا به بیمارستان با عنوان این بیماری مراجعه کردند که در این بخش دو میلیون و ۷۰۰ هزار نفر خدمات لازم را دریافت کردند.
وی با بیان اینکه پیک پنجم که از سختترین امواج کرونا بود، ادامه داد: بی تردید باید دید در ایام کرونا هیچ یک از مراجعه کنندگان با مشکل مواجه نشدند و تمام افراد خدمات مناسبی دریافت کردند. تا روز گذشته ۲۶ میلیون دز واکسن کرونا تزریق شد، ۱۰ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر دز اول و حدود ۹ میلیون دز دوم و حدود ۵ میلیون نفر دز سوم را دریافت کردند.
حالا پس از گذشت بیش از دو سال از روزهای پر فراز و نشیب کرونایی، حال و روز جامعه درگیر کرونا بهتر شده و دریای متلاطم چندی قبل ویروس کووید ۱۹ حالا آرام شده است؛ اما باید بدانیم این وضعیت مطلوب به معنای پایان گرفتن رعایت شیوه نامههای بهداشتی نیست؛ ضمن اینکه افرادی که هنوز واکسن تزریق نکرده یا واکسیناسیون خود را کامل نکردهاند حتما این اقدام را عملی سازنند.
منبع: مشرق برچسب ها: ویروس کووید19 ، بومی ، مرگ و میر
منبع: ناطقان
کلیدواژه: ویروس کووید19 بومی مرگ و میر شهرستان در وضعیت استان تهران میلیون دز مرگ و میر کووید ۱۹ ۵ میلیون میلیون د هزار نفر ز واکسن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت nateghan.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ناطقان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۹۸۹۴۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
واکسن کرونای آسترازنکا چقدر تهدیدتان میکند؟ | اشتباهاتی که مردم را به تزریق این واکسن ترغیب کرد
همشهری آنلاین - مریم سرخوش: بروز عوارض نادر با تزریق واکسن آسترازنکا شامگاه دوشنبه (10 اردیبهشت 1403) مورد تایید شرکت سازنده آن هم قرار گرفت. عوارضی که پیشتر از سوی کشورهای مصرفکننده به ویژه اروپاییها مطرح و حتی در کوران واکسیناسیون جهانی علیه پاندمی کرونا، تزریق آن را متوقف هم کرده بودند. حالا شرکت آسترازنکا گفته که این واکسن میتواند باعث بروز عوارض نادر جانبی از جمله لختگی خون یا کاهش پلاکتهای خونی (TTS) شود. آنها گفتهاند که خطر مرگ ناشی از TTS با ترزیق واکسن آسترازنکا یک در یک میلیون نفر است.
این در حالی است که تقریبا 12درصد واکسنهای وارداتی به ایران هم آسترازنکا بود، چیزی حدود 25 میلیون دوز، به همین دلیل یک نگرانی جدید از تزریق این واکسن در اذهان عمومی شکل گرفته. نگرانیای که البته به گفته متخصصان تنها در صورت بروز عوارض در همان روزها و هفتههای ابتدایی تزریق واکسن جدی است اما با گذشت دو سال از زمان تزریق و نبود علائم، دیگر خطری وجود ندارد.
به جز این نگرانی، پیگیری همشهری آنلاین از چند متخصص حوزه واکسنها عیانکننده یک وضعیت عجیب دیگر هم هست، اینکه انتشار این خبر باعث شده که بسیاری از دریافتکنندگان آسترازنکا، اکنون سایر مشکلات جسمانیشان را هم با این واکسن مرتبط بدانند، اما کارشناسان حوزه سلامت میگویند که چنین چیزی مورد تایید نیست و در حال حاضر یک عارضه درباره این واکسن مورد تایید قرار گرفته؛ لختگی خون یا کاهش پلاکتهای خونی. هر چند که فواید تزریق واکسنها نسبت به عوارض آن آنقدر بالاست که در بحران پاندمیها نادیده گرفته میشوند. صبج امروز هم بهرام عیناللهی، وزیر بهداشت در پاسخ به خبرنگاران درباره عوارض واکسنهای کرونا گفته «واکسنها از روشهای مختلف تامین شد و از عمدهترین واکسنها سینوفارم چینی بود که نزدیک به 155 میلیون دوز در کشور تزریق شد و کمعارضهترین هم بود. کمیته واکسن هم عوارض را رصد میکند و حداقل ضایعات را در کشور داشتیم.»
اولین مرگهای آسترازنکاییموج توقف تزریق واکسنهای آسترازنکا در اروپا از اسفند 99 آغاز شد، ابتلا نروژ، ایسلند، بلغارستان، اتریش، هلند، دانمارک و ایرلند و پس از آنها، فرانسه، آلمان و بریتانیا، استونیا، لیتوانی، لوکزامبورگ، رومانی و لاتویا دستور توقف واکسیناسیون با این واکسن را دادند.
همان زمان اتریشیها از مرگ یک پرستار به دلیل اختلال انعقاد خون بعد از تزریق آسترازنکا خبر دادند، پس از آن هم مصرفکننده دیگری در این کشور دچار آمبولی ریه شد. همزمان در دانمارک هم یک مرگ و بروز خونریزی مغزی در بیمار دیگر ناشی از تزریق واکسن ثبت شد. مرگهایی که به صورت موردی در دیگر کشورها هم گزارش میشد و توقف واکسیناسیون با آسترازنکا.
آکادمی علمی استرازنکا البته از همان زمان که بحث عوارض قلبی و مرگهای ناشی از ترزیق واکسن آسترازنکا مطرح شد، اعلام کرد خطر مرگ ناشی از TTS (ایجاد لخته خون و کاهش تعداد پلاکتهای خون) یک در یک میلیون نفر است و خطر ریسک ابتلا به TTS هم در کل جهان کمتر از 30 در یک میلیون نفر.
این در حالی است که تا پاییز 1402 و بر اساس آمارهای جهانی ۱۳ میلیارد و ۲۷۰ میلیون و ۱۷۰ هزار و ۳۳۲ واکسن کرونا در کشورهای مختلف تزریق شده که بخش زیادی از آنها را سینوفارم چین و رتبه دوم هم به آسترازنکا تعلق دارد. البته آسترازنکا رتبهدار توزیع واکسن در کشورهای مختلف (185 کشور) است و پس از آن فایزر، مدرنا، جانسونجانسون و سینوفارم قرار دارند.
هشدار تزریق واکسن در ایراندر ایران هم در ماههای نخست شروع واکسیناسیون و ارزیابیهای اولیه توصیههایی به عدم تزریق واکسن آسترازنکا برای گروههای سنی خاص -افراد زیر 40 تا 50 سال به ویژه زنان مطرح شد. البته که با توجه به واردات قابل توجه واکسن چینی (سینوفارم) و بدقولی سازمان جهانی بهداشت در اعطای واکسنهای سبد کووکس (عمده آنها واکسن آسترازنکا بود) به ایران باعث شد که نزدیک به 70 درصد مردم ایران واکسن چینی را تزریق کنند و آسترازنکا در رتبه دوم قرار بگیرد.
کیانوش جهانپور، سخنگوی سابق وزارت بهداشت در این باره به همشهری توضیح بیشتری میدهد و میگوید: شرکت آسترازنکا به بروز عوارض نادر جانبی از جمله لختگی خون یا کاهش پلاکتهای خونی با تزریق این واکسن اشاره کرده که مساله جدیدی هم نیست. این موضوع در ماههای نخست شروع واکسیناسیون و ارزیابیهای اولیه در برخی افراد به ویژه در گروههای سنی و جنسیتی خاص مطرح شد.
او ادامه میدهد: اساسا مجوز تلقیح این واکسن و سایر واکسنهای کرونا در بدو امر تا ماهها چه در بریتانیا چه اروپا و آمریکا، حتی سایر کشورها مجوز مصرف اضطراری بود که شرایط خود را دارد. همان زمان هم کمیته ملی وقت واکسیناسیون علیه کووید19 در ایران هشدارهایی به ویژه برای افراد زیر 40 سال را مطرح کرد. چون واکسن آسترازنکا به دلیل همین عوارض ولو نادر در همان ماههای نخست در کشورهای اروپایی نیز با فراز و نشیبهایی روبرو شد و در بسباری از کشورها برای گروههای سنی زیر 40 بعضا 50 سال هشدار داده شده بود.
آثار یک سیاست اشتباهجهانپور در این باره به یک سیاستگذاری اشتباه هم اشاره میکند و میگوید: فضای غبارآلود رسانهای و تلاش برخی افراد برای وارونهنمایی موضوع، برخی سوءبرداشتها را در پی داشت. چنان که حتی برخی افراد را به سمت تزریق این واکسن در کشورهای همجوار با صرف هزینه بالا کشاند. از سوی دیگر برخی افراد برای اینکه آسترازنکا تقریبا در فهرست مورد تایید اغلب کشورها برای مسافرت قرار داشت، حتی در گروههای سنی زیر 50 یا 40 سال داوطلبانه و مصرانه مبادرت به تهیه این واکسن و تلقیح آن کردند.
او درباره میزان تزریق این واکسن در کشور هم بیان میکند: حدود 10درصد واکسنهای تزریق شده در کشور به آسترازنکا تعلق داشت. مبدا این واکسن شرکت آسترازنکا در بریتانیا بود و به نوعی ابتدا تحت عنوان آکسفورد-آسترازنکا مشهور بود. در کشورهای مختلف بیش از یک میلیارد دوز از این واکسن تولید و ترزیق شده. کشورهای اروپای شرقی و جنوبی حتی جنوب شرقی آسیا هم این واکسن تولید کردهاند. سهمیه ایران از کووکس هم عمدتا آسترازنکا بود که محمولههای آن از ایتالیا و مجارستان و ژاپن و کرهجنوبی وارد ایران شد.
فواید واکسنها را نمیتوان نادیده گرفتاین پزشک تاکید میکند: نباید از نظر دور داشت که هر واکسنی میتواند، عوارضی جانبی داشته باشد اما در عین حال باید بپذیریم، همین واکسنها بسیاری از اپیدمیهای مزمن را نابود کردهاند، این عوارض نه چندان شایع، خاص این واکسن نبوده چنانکه در مورد واکسن آمریکایی جانسون و جانسون هم بروز عوارض بیشتری مطرح شد و این واکسن عملا در خود ایالات متحده محدود و متوقف شد. تبعا مجوز مصرف اضطراری در شرایط خاص و اضطراری پاندمی و همهگیری کرونا صادر شده و این قابل قیاس با وضعیت عادی یا مطالعات پسینی در مورد یک واکسن نیست.
جهانپور با بیان این که مقایسه میزان حفاظت ایجاد شده از این واکسنها با عوارض احتمالی آن همچنان برای استفاده از این واکسنها ولو مشروط، گریزناپذیر است و باید آن را با اطلاعات و یافتههای آن زمان باید سنجید، ادامه میدهد: اما همین اطلاعات هم حکایت از آن داشت و دارد که اولا واکسن آسترازنکا و جانسون و جانسون به ویژه برای گروههای سنی زیر 40 سال پرعارضهتر از واکسنهای ایرانی ارزیابی میشدند، چنانکه شواهد و یافتههای بعدی واکسیناسیون با این واکسن و واکسنهای ایرانی مانند کووایران برکت، پاستوکووک، فخرا، اسپایکوژن و... که با فناوریهای متفاوتی تهیه شده بودند نشان از آن داشت و دارد که واکسنهای ایرانی به مراتب کم عارضهتر و چه بسا با قبلیت مصونسازی بالاتری بودند.
او البته تاکید میکند که هنوز هم واکسن آسترازنکا به رغم عوارض جانبی نادر آن یکی از موثرترین واکسنها در محافظت از جان میلیونها نفر بهشمار میرود و با توجه به گستره تولید و توزیع انبوه آن در 5قاره نقش موثری در مهار همهگیری کرونا در بسیاری از کشورها داشته است.
آسترازنکا رتبهدار توزیع واکسن در 185 کشور جهان است و پس از آن فایزر، مدرنا، جانسون و جانسون و سینوفارم قرار دارند نگران باشیم؟جهانپور به یک نکته دیگر درباره بروز نگرانی در تزریقکنندگان این واکسنها هم اشاره میکند و میگوید: عمده عوارض نادر آسترازنکا محدود به ساعات، روزها و هفتههای نزدیک به تلقیح بروز کرده و تقریبا برای عموم افرادی که دچار عوارض احتمالی نشدهاند بعد از ماهها و نزدیک دو سال از زمان تزریق جای نگرانی وجود ندارد. اگر کسی این واکسن را ترزیق کرده و طی ماههای گذشته عوارضی نداشته، انتظار بروز عوارض خاص نمیرود. معدود موارد عوارض که در ایران به ویژه در جوانان مشاهده شده هم مانع از آن نیست که کماکان این واکسن را واکسنی موفق در پیشگیری از کرونا و مقابله با کوید19 ندانیم.
البته به گفته این پزشک در حال حاضر واکسنهای مؤثر، بروزرسانی شده و با عوارض کمتری مثل برکت پلاس در ایران داریم که میتواند رافع ایمنتر و مؤثرتری برای مشکلات بعدی و احتمالی ناشی از سویههای جدید کرونا داشته باشد. در عین اینکه باید این روند بروزرسانی و حمایت از استمرار توسعه و تحقیق واکسنهای ایرانی کرونا حمایت شود و ادامه داشته باشد.
او درباره این که گفته میشود، برخی کشورها این واکسن را برای مردم خودشان استفاده نکردند و به ایران هدیه دادند هم میگوید: به هیچ عنوان درست نیست، آسترازنکا بعد از سینوفارم چین، دومین واکسنی بود که در بسیاری از کشورها تولید و مصرف شد. سایتهای متعدد تولید این واکسن در کشورهای مختلف وجود داشت، از جمله ژاپن، کره جنوبی و حتی هند. در اروپا هم علاوه بر بریتانیا در کشورهایی از جمله ایتالیا، مجارستان و آلمان هم تولید این واکسن صورت گرفت. در آمریکای شمالی و لاتین هم به شدت مورد استفاده بود و آمار تزریق آن در هند هم بالا بود.
بیشتر بخوانید
حالا وقت پاسخ به ابهامات کروناست سکتههای مغزی و قلبی این روزها به واکسنهای کرونا ربط دارد؟ حذف ۲ واکسن کرونا در ایران خداحافظی با آسترازنکا در ایران کد خبر 848793 منبع: همشهری آنلاین برچسبها واکسن آسترازنکا خبر مهم كرونا در ايران سازمان جهانی بهداشت واکسن کرونا